Gospodarka obiegu zamkniętego

(GOZ, circular economy) to koncepcja, według której produkty, materiały i surowce powinny pozostawać w gospodarce tak długo, jak jest to możliwe, a odpady – jeżeli już powstaną – powinny być traktowane jako surowce wtórne,  które można poddać recyklingowi, przetworzyć i ponownie wykorzystać. Branża AGD od lat rozszerza swoje zaangażowanie w sferze zrównoważonego rozwoju, wyznaczając trendy, jakimi podążają obecnie inne sektory, w tym także w GOZ.

Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ, ang. circular economy) jest koncepcją zmierzającą do racjonalnego wykorzystania zasobów i ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko na każdym etapie cyklu życia wytwarzanych produktów, czyli od projektowania poprzez użytkowanie po recykling. Produkty, materiały oraz surowce powinny pozostawać w gospodarce tak długo, jak jest to możliwe, a wytwarzanie odpadów powinno być jak najbardziej zminimalizowane.

Przemysł AGD jest liderem w zakresie realizacji zasad gospodarki cyrkularnej. Sprzęt dostarczany przez naszą branżę podlega pod unijne obowiązkowe regulacje począwszy od projektowania (Dyrektywa o ekoprojekcie) recykling (Dyrektywa o zużytym sprzęcie). Od wielu lat ze sprzętu AGD odzyskuje się około 90% surowców, a producenci każdego roku finansują system zbierający zużyty sprzęt na poziomie 65% masy sprzedanego przez nich urządzeń. W Polsce od początku stworzenia systemu recyklingu producenci zebrali łącznie już prawie 3 mld kg zużytego sprzętu (2006-2023) i wydali na ten cel ponad 1 mld zł.

Dodatkowo, unijne regulacje w AGD dotyczą także kolejnych etapów życia produktu. To przede wszystkim użytkowanie, które w przypadku dużego AGD odpowiada za ponad 80% generowanego wpływu na środowisko. Stworzone jeszcze w latach 90-tych etykiety energetyczne są najskuteczniejszym narzędzie pozwalającym konsumentom porównać wydajność urządzeń pod kątem ich wpływu na środowisko. To istotne, ponieważ wybór najwyższej klasy energetyczne to często kilkadziesiąt procent mniejsze zużycie energii od klas najniższych. Inne elementy GOZ regulują kwestie związane z dostępnością części zamiennych oraz informacji o naprawie w AGD.

Europejski Zielony Ład w 2021 roku dał początek uzgodnionej strategii na rzecz neutralnej dla klimatu, zasobooszczędnej i konkurencyjnej gospodarki. Rozszerzenie zakresu gospodarki o obiegu zamkniętym z liderów na podmioty gospodarcze głównego nurtu przyczyni się w decydującym stopniu do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. oraz oddzielenia wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów przy jednoczesnym zapewnieniu długoterminowej konkurencyjności UE i bez pozostawiania kogokolwiek w tyle.

Aby spełnić tę ambicję, UE planuje przyspieszyć proces przechodzenia na model regeneracyjnego wzrostu, który oddaje planecie więcej niż zabiera, poczynić postępy na drodze ku utrzymaniu konsumpcji zasobów w ramach ograniczeń planety, a zatem musi dążyć do zmniejszenia śladu konsumpcyjnego i podwojenia wskaźnika wykorzystania materiałów w obiegu zamkniętym w najbliższym dziesięcioleciu

W lutym 2021 r. posłowie do Parlamentu Europejskiego przegłosowali rezolucję dotyczącą nowego planu działania UE dot. gospodarki o obiegu zamkniętym, domagając się m.in. podjęcia środków w celu osiągnięcia gospodarki neutralnej pod względem emisji CO2, zrównoważonej środowiskowo, wolnej od toksyn i o całkowicie zamkniętym obiegu do 2050 r.