Trzy największe organizacje zrzeszające producentów oraz importerów wykorzystujących gazy fluorowane (f-gazy) jako czynniki chłodnicze wystosowały wspólny apel do polskiego rządu o sprzeciw wobec propozycji prezydencji UE o całkowitym zakazie stosowania tych substancji. Poniżej treść apelu do minister środowiska Anny Moskwy oraz ministra rozwoju i technologii Waldemara Budy.

Dotyczy: Rewizji Rozporządzenia UE w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych (UE 517/2014).

Obecnie rozporządzenie UE w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych (UE 517/2014) jest w trakcie rewizji, a negocjacje znajdują się w krytycznej fazie. Branża ma duże obawy, co do kierunku negocjacji. Parlament, Komisja i Prezydencja Hiszpańska nalegają, aby wprowadzić całkowite zakazy stosowania F-gazów dla kilku grup produktów, w tym dla systemów split o mocy <12 kW. W dniach 27-29 września odbędzie się spotkanie COREPER-u, a kolejne spotkanie Trilogowe zaplanowano na 5 października. Pragniemy Państwa zdecydowanego wsparcia dla naszego stanowiska.

Polska była silnym sojusznikiem w toczących się negocjacjach i bardzo doceniamy wysiłki Ministerstwa Klimatu i Środowiska na rzecz zapewnienia bardziej zrównoważonego stanowiska przy stole negocjacyjnym.

Jesteśmy coraz bardziej zaniepokojeni faktem, że trwające negocjacje zagroziły naszemu wspólnemu celowi. Uważamy, że zaproponowany całkowity zakaz stosowania wszystkich rodzajów fluorowanych gazów cieplarnianych (w tym HFC, HFO o bardzo niskim współczynniku GWP i ich mieszanek) rodzi ryzyko podważenia naszych wysiłków na rzecz obniżenia emisji i osiągnięcia niezależności energetycznej z kilku podstawowych powodów:

  • Dodanie pełnych zakazów dotyczących F-gazów do załącznika IV bez odpowiedniej oceny skutków nie jest uzasadnione. Przesunięcie dat wprowadzenia zakazu na odległą przyszłość z klauzulą przeglądu w 2030 r. nie stanowi tu rekompensaty. Przegląd miałby jedynie charakter sprawozdania Komisji Europejskiej bez gwarancji, że wniosek ustawodawczy zostanie sformułowany i zaakceptowany w przyszłości. Taki proces pozostawiłby branżę w niepewności na kilka lat, przed i po roku 2030 i po prostu wstrzymałby wszelkie inwestycje w badania i rozwój w zakresie innowacji. Dlatego aby zachować właściwą kolejność optujemy za przeprowadzeniem oceny skutków zanim zostanie wprowadzony jakikolwiek całkowity zakaz stosowania F-gazów.
  • Pełne zakazy dotyczące fluorowanych gazów cieplarnianych zakazałyby czynników chłodniczych HFO i ich mieszanek, co jest nieuzasadnione i dyskryminujące w świetle zasad WTO. Mają one równie niski wpływ na GWP jak niefluorowane czynniki chłodnicze i nie są objęte globalnym protokołem montrealskim dotyczącym wycofywania HFC. Wręcz przeciwnie, HFO i ich mieszanki będą niezbędne do osiągnięcia celów wycofywania HFC, wraz z innymi opcjami, takimi jak niefluorowane i odzyskane czynniki chłodnicze.
  • Cele polegające na ograniczeniu HFC po to, aby zapewnić organom celnym więcej narzędzi do zwalczania nielegalnego handlu i ograniczenia emisji, zostały już osiągnięte w negocjacjach. Negocjacje wykraczają obecnie poza pierwotny mandat.

 

Pojawiają się np. informacje, że całkowity zakaz stosowania czynników chłodniczych z grupy F-gazów w systemach systemach split o mocy <12 kW może zostać wprowadzony w 2035 r. i chcielibyśmy

zdecydowanie podkreślić, że taki zakaz pozostaje nie do przyjęcia, nawet w późniejszym terminie, i mamy nadzieję, że Polska podejmie działania w tym kierunku przeciwdziałania tej decyzji. W ostatnim czasie poczyniono istotne inwestycje mające na celu zwiększenie mocy produkcyjnych pomp ciepła w Polsce. Całkowity zakaz stosowania F-gazów może mieć negatywny wpływ na zatrudnienie.

Całkowity zakaz stosowania F-gazów miałby wpływ na czynniki chłodnicze HFC i HFO, mimo że HFO nie są objęte procesem wycofywania zgodnie z Protokołem Montrealskim. Dopuszczalne byłoby stosowanie wyłącznie niefluorowanych (naturalnych) czynników chłodniczych, co jest bardzo problematyczne, szczególnie w przypadku systemów pomp ciepła typu split powietrze-powietrze i powietrze-woda, ponieważ R290 (propan) ma ograniczone możliwości zastosowania ze względu na wysoką palność.

Zamiarem rozporządzenia w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych jest stopniowe ograniczanie stosowania czynników chłodniczych HFC, co cieszy się pełnym poparciem branży. Jednak do osiągnięcia celów wycofywania potrzebne będą zarówno naturalne czynniki chłodnicze, jak i czynniki chłodnicze HFO, a oba są odpowiednimi opcjami z punktu widzenia wpływu na klimat. Obecnie trwają również badania nad nowymi rozwiązaniami HFO, a zakaz stosowania F-gazów po prostu położyłby kres tego typu innowacjom, co jest nieuczciwe i nieuzasadnione.

Rozumiemy, że powodem propozycji parlamentu są obawy dotyczące PFAS. Jednakże nie wszystkie F- gazy są PFAS i obecnie trwa proces ograniczania PFAS na mocy rozporządzenia REACH. W związku z tym całkowity zakaz fluorowanych gazów cieplarnianych bez oczekiwania na ocenę REACH nie jest właściwy.

Propozycja ta, nawet jeśli zostanie wprowadzona w późniejszym terminie, znacząco zmniejszy rynek pomp ciepła. Grozi to utworzeniem status quo, w którym wielu obywateli będzie zmuszonych do utrzymania lub zainstalowania nieefektywnego urządzenia grzewczego na paliwa kopalne zamiast wydajnej, przyjaznej dla klimatu i zeroemisyjnej w miejscu instalacji pompy ciepła.

W przypadku systemów split o mocy >12 kW, nie przeprowadzono oceny skutków w celu sprawdzenia, czy w przypadku tych produktów możliwe było wprowadzenie limitu GWP150. Zarówno Komisja Europejska, jak i Parlament zaproponowały GWP750. Sugerujemy, aby wykonalność obniżenia limitu GWP do 150 została oceniona w przeglądzie na późniejszym etapie.

Sugerujemy następującą propozycję alternatywną do punktu 18 załącznika IV:

Związek pracodawców AGD, APPLiA Polska (dawniej CECED) jest jedyną w kraju reprezentacją producentów i importerów całego sektora. Od momentu powstania w 2004 roku, doradzamy i konsultujemy z naszymi członkami branżowe stanowiska w tematach związanych z przemysłem, innowacyjnością, prawami konsumenckimi, efektywnością energetyczną, normalizacją czy gospodarką obiegu zamkniętego. APPLiA Polska to także monitoring sprzedaży, produkcji
i eksportu AGD w kraju i Europie oraz eksperci w wielu kluczowych dla AGD dziedzinach. Siłą APPLiA są nasi członkowie, czyli 33 firmy dostarczające łącznie blisko 100% sprzętu AGD na polskim rynku oraz reprezentujących prawie 100% całej produkcji AGD w Polsce. Ich łączny przychód z działalności w Polsce w 2021 r. przekroczył 50 mld zł. Do organizacji należą: Amica, Ariston, Atlantic, Beko, Biazet, BSH, Ciarko, Daikin, De’Longhi, Dyson, Electrolux, Fore, Franke, Gorenje/Hisense, Haier/Candy, Jura, Kärcher, Liebherr, Miele, MPM, P&G, Panasonic, Philips, Samsung, SEB Group, Sharp, Smeg, Solgaz, Teka, Vestel, Versuni, Vorwerk, Whirlpool.
www.applia.pl

Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) jest stowarzyszeniem branżowym, którego celem jest wzmocnienie wizerunku technologii pomp ciepła poprzez stworzenie systemu zarządzania jakością, opracowanie i wdrożenie standardów technicznych oraz certyfikowanie i przeprowadzanie profesjonalnych porad technicznych zgodnie z poziomem uznanym w skali europejskiej. PORT PC od 2012 r. jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Pomp Ciepła (EHPA) z siedzibą w Brukseli. Ponadto współpracuje z europejskimi organizacjami branżowymi, w tym z niemieckim BWP i niemieckim stowarzyszeniem inżynierów VDI. Od 2018 roku PORT PC jest członkiem założycielem Porozumienia Branżowego na Rzecz Efektywności Energetycznej Budynków.
www.portpc.pl

Krajowe Forum Chłodnictwa, to największa ogólnopolska organizacja zrzeszająca firmy instalacyjne, serwisowe, handlowe oraz producentów i dystrybutorów działających w branży chłodnictwa, klimatyzacji i pomp ciepła. Działamy nieprzerwanie od ponad 20 lat i skupiamy niemal sto przedsiębiorstw, które łącznie zatrudniają ponad 3000 osób, a ich zsumowane obroty przekraczają miliard złotych rocznie. 85% z naszych członków, to mikro, małe i średnie
przedsiębiorstwa. Wśród Członków Forum znajdują się zarówno polskie firmy jak i przedstawicielstwa globalnych koncernów. Od lat promujemy działania na rzecz ochrony środowiska i rozpowszechniamy wiedzę na temat tego jak w zgodzie z naturą wdrażać rozwiązania chłodnicze. Dbamy o interesy naszej branży w skali międzynarodowej będąc aktywnym członkiem AREA – europejskiego stowarzyszenia firm wykonawczych działających w obszarach chłodnictwa, klimatyzacji i pomp ciepła z siedzibą w Brukseli oraz International Institiute of Refrigeration z siedzibą w Paryżu. Współpracujemy z Europejskim Partnerstwem na rzecz Energii i Środowiska EPEE.
www.kfch.pl

PROZON Fundacja Ochrony Klimatu jest samofinansującą organizacją pozarządową, działającą od ponad 25 lat na rzecz ograniczenia emisji gazów szkodliwych dla środowiska, stosowanych w chłodnictwie i energetyce. Utworzenie Fundacji PROZON stanowiło ważny element realizacji międzynarodowych zobowiązań Polski wobec Protokołu Montrealskiego. Obecnie Fundacja zajmuje się zwalczaniem emisji fluorowanych gazów cieplarnianych wykorzystywanych
w branży chłodnictwa, klimatyzacji i pomp ciepła. Dzięki współpracy z setkami firm serwisowych w Polsce, Fundacja regeneruje dziesiątki ton substancji o wysokim potencjale tworzenia efektu cieplarnianego. PROZON podejmuje także inicjatywy służące kształtowaniu świadomości ekologicznej wśród użytkowników tych substancji poprzez działalność laboratoryjną oraz organizację szkoleń. W ramach międzynarodowego konsorcjum REAL Alternatives, Fundacja promuje
innowacyjne i bezpieczne rozwiązania w chłodnictwie i klimatyzacji.
www.prozon.org.pl